Tıbbı İzole Güç Sistemleri Nedir?
İzole güç sistemlerini basit bir şekilde anlatmaya çalışacak olursak; izolasyon trafosu ile beslediği yükleri şebeke toprağından (TN – TT sistemlerden) ayıran yapılardır. Amacı; kullandığımız aletlerde herhangi bir elektrik kaçağı olması durumunda, elektrik kesintisi yaşatmadan, cihaza temas eden kişiyi elektrik çarpmasından korumaktır.
Tıbbı İzole Güç Sistemleri Çalışma Prensibi Nasıldır?
İzole güç sistemlerinin çalışma prensibini açıklamadan önce neden çarpılırız sorusuna cevap verelim; Elektrik her zaman yüksek potansiyelden düşük potansiyele doğru en kısa yoldan akmaya çalışır. Biz bu potansiyel farka voltaj diyoruz. Evlerde, işyerlerinde, hastanelerde kullanılan elektrikle çalışan küçük aletler şehir şebekesinden, yani 220Vile beslenir. Şehir şebekesinin bir ucu 220V gerilimdeyken diğer ucu toprak ile aynı gerilimde, 0 Volt’tur. Cihazlara temas ettiğimiz bir yerde elektrik kaçağı olması durumunda, elektrik toprağa ulaşmak için en kısayol olarak bizi görür ve üzerimizden devresini tamamlar. Yani çarpılırız. İzole Güç Sistemleri kısaca IT sistemler, bu kaçaklara maruz kaldığımızda elektriğin üzerimizden akmasını engeller hem de cihazın çalışmasını kesmeden.
Peki Nasıl?
İzolasyon trafosu şehir şebekesinden gelen 220V – 0V olan iki uç arasındaki potansiyel farkı, 110V, -110V seviyelerine çeker. Toplam gerilim farkı yine 220V’tur fakat artık düşük potansiyeldeki uç 0V değil, -110V tur. Yani elektrik kaçağına temas ettiğimizde elektrik bizim üzerimizden 0V potansiyelinde olan toprağa akmaz. Kendi devresi bizim potansiyel seviyemizden daha düşüktür. Kesinti yapmadan kendi devresini izlemeye devam eder.
Tıbbı İzole Güç Sistemleri Nerelerde Kullanılır?
Günümüzde IT sistemler, cihazların doğrudan insan ile temasa geçtiği ve elektrik kesintisinin önemli olduğu hastanelerde kullanılmaktadır. Hastanelerin, gerekli standartlarda belirtilen “Grup2” diye adlandırılmış mahallerinde, besleme IT panolar üzerinden yapılır.
GRUP 2 Mahalleri:
- Ameliyathaneler
- Ameliyata hazırlık ve uyandırma odaları
- Yoğun bakım üniteleri
- Anestezi odaları
- Kalp katerizasyon odaları
- Premature bebek odaları
- Anjiyo grafik muayene odaları
Tıbbı İzole Güç Sistemlerini Oluşturan Öğeler Nelerdir?
İzolasyon Takip Panoları
IT panolar izole güç sistemini oluşturan ana elemanlardır. İzolasyon trafosu sayesinde sistemi topraktan ayırır. Beslediği yüklerin izolasyon seviyesini devamlı kontrol ederek, kaçak olması durumunda elektriği kesmeden, izolasyon kaçağını alarm olarak bildirir. Günümüzdeki standartlar gereği IT panonun maksimum gücü 10Kva olarak sınırlandırılmıştır. Çekilen akımı izleyerek, sistemden 10Kva üzerinde güç çekmesi durumunda da alarm verir. Aynı zamanda trafo sıcaklığını takip eder ve aşırı ısınma durumunda sıcaklık alarmı verir. Bu üç alarmı lokal ve merkezi izleme panellerine iletir. IT panolar çift hat beslemelidir. Bir hat kesintisiz güç kaynağından beslenirken diğer hat şebekeden beslenir. Öncelikli seçilmiş hatta sorun olması durumunda ikinci hata kesintisiz olarak geçer ve seçili hat düzeldiğinde birinci hata kesintisiz olarak geri döner.
İzolasyon Trafosu:
İzolasyon trafoları, sistemdeki gerilim farkını ayarlayan ekipmanlardır. IT panolarda kullanılan izolasyon trafoları, IEC 61558-2-15 ve IEC 60364-7-710 standartlarına uygun olarak, medikal mahallerde kullanılmak üzere özel olarak üretilir. Standart izole trafolardan farklıdır.
Transfer Modülü:
Transfer modülü, kontaktörleri sürerek iki ayrı besleme arasında kesintisiz geçiş yapmaya olanak sağlayan ekipmandır.
İzolasyon İzleme Modülü:
İzolasyon izleme cihazları, sistemdeki izolasyon kaçaklarını, trafo sıcaklığını ve çekilen akımı sürekli kontrol eden ekipmanlardır. Ölçtüğü seviyeleri ekranda değer olarak görüntüleyebilir ve istenilen değerlerde sesli ve görsel alarm verebilir. Ayrıca toroidal akım trafoları ile doğrudan çalışabilir yapısı ile izolasyon hatasını linye bazlı gösterebilir.
Toroidal Akım Trafoları:
Toroidal akım trafoları her bir linyeyi ayrı ayrı izlemek için 6’lı olarak paketlenmiş ekipmanlardır. Hata tespit sistemli panolarda kullanılır. İzolasyon takip cihazı, izolasyon hatasını tespit ettikten sonra torodial akım trafoları ile her bir linyeyi ayrı ayrı kontrol eder ve hatanın hangi linye çıkışından kaynaklandığını kendi üzerinde ve lokal alarm panellerinden gösterir. Akım trafosunun üzerindeki hata ledlerinden de hangi linyede hata olduğu izlenebilmektedir.