İnverter (invertör) Nedir?
İnvertör en basit tabirle doğru akımı (DC), genliği ve yönü periyodik olarak değişen alternatif akıma (AC) çeviren cihazdır. Özellikle UPS ve güneş enerjisi sistemlerinde doğru akım üretildiği için üretilen bu enerjinin akülerde depolanması gerekir. Akülerde depolanan 12V, 24V veya 48V doğru akım (DC) invertör yardımı ile temiz saf sinüs formunda monofaze 220V veya trifaze 380V AC gerilime çevrilir.
İnvertör Türkçe manası evirici aslında bir dönüştürme sistemidir. Daha basit bir şekilde anlatılacak olursak; invertörler farklı doğru akım değerlerine sahip akü ve pv voltajlarını 50Hz frekansında 220V veya 380V alternatif akıma çevirirler. Aşağıdaki resimde görüleceği üzere invertörler akü grubundan, pv panellerden ve şebekeden ayrı ayrı beslenebilir.
İnverter Ne İşe Yarar?
İnverter KGK içinde DC gerilimini AC gerilimine dönüştürmekte kullanılır. UPS’in en önemli bileşenlerinden biridir. İnverter sayesinde UPS’in çıkışından saf temiz ve gerçek sinüs formunda 220 volt veya 380 volt enerji elde edilebilir.
İnvertör Çalışma Prensibi Nasıldır?
İnvertörler ile sıfırdan elektrik üretimi olmaz. İnvertör ile çevrim yapılır. İnvertöreler kullandıkları tüm enerjiyi akü veya farklı bir kaynaktan (örneğin güneş paneli) çekerler ve 12-24-48-1100V doğru akımı 220V veya 380V alternatif akıma çevrilir.
Inverter Nerelerde Kullanılır?
Şebekeden gelen gerilim dalgalanmalarını, pikleri, filtre devresinden geçirerek temizleyen invertör cihazı bu etkilerden kaynaklanan motor ve mekanik aksam hatalarını azaltır; bu parçaların bakım ve tamir maliyetlerini en aza indirir ve ömürlerini uzatır. Ayrıca, invertör reaktif enerjiyi azaltarak tasarruf sağlanmasına imkân verir. İnvertör, güç dönüştürücü ya da evirici, günümüzde bilgisayarlarda kullanılan küçük güç kaynaklarından elektrik dağıtım sistemlerine güç veren büyük sistemlere kadar birçok farklı alanda kullanılmaktadır. Kullanım alanlarına birkaç örnek verecek olursak:
- Televizyonlar, aydınlatma lambaları, bilgisayar, matkap, beyaz eşyalar gibi elektronik aletlerde kullanılır.
- Hassas ölçüm gerektiren işlerde kullanılan ölçüm aletlerinde kullanılır.
- Yenilenebilir enerji kaynaklarında örneği rüzgar tribünlerinde kullanılır.
İnverter Nasıl Çalışır?
İnverter akü grubundan gelen DC gerilimin AC gerilime dönüştürülmesi için kullanılır. Temel görevi 12V, 24V ve 48V doğru akıma sahip akü voltajını 50 Hz 220V AC alternatif akım voltajına çevirmektir. KGK’nın trifaze veya monofaze olması durumuna KGK içinde kullanılan inverter tipide değişir. Tüm KGK’ların çıkış katında inverter vardır. İnverterler ayrıca tek olarak herhangi bir DC kaynaktan (Akü, Güneş Paneli vb) AC üretmek için de tek olarak kullanılabilir.
İnvertör Çeşitleri Nelerdir?
İnvertörler birçok farklı yapıda üretilir. Bunlar arasında en çok tercih edilenler tam sinüs invertörlerdir. Tam sinüs invertörler gelen dalgaları tam sinüs dalga olarak ayarlar ve % 94 oranında bir verimlilik sağlar. Tam sinüs invertör kullanımının tercih edilmesi özellikle elektronik ekipmanların daha uzun ömürlü olması açısından önemlidir.
Modifiye sinüs invertör, tam sinüse yakın bir çalışma şekline sahiptir. Genelde beyaz eşyalarda kullanılan bu ürünler, kare dalgalar yayarlar. İnvertör teknolojisi giderek gelişen ve farklı teknolojiler sunmaya devam eden büyük bir endüstriyel alan olup bu alanda özel üretim invertörler de karşımıza çıkmaktadır.
Bunun yanı sıra güneş enerji sistemlerinde kullanılan On-Grid veya Off-grid invertörler ve Hybrid invertör türleri de bulunmaktadır.